Endüstri Mühendisliği Bölümü Koleksiyonu

Permanent URI for this collectionhttps://hdl.handle.net/20.500.12573/204

Browse

Now showing 1 - 20 of 53

Taking advantage of a diverse set of efficient production schedules: A two-step approach for scheduling with side concerns
(PERGAMON-ELSEVIER SCIENCE, 2013) Goren, Selcuk; Pierreval, Henri; 0000-0002-5320-4213; AGÜ, Mühendislik Fakültesi, Endüstri Mühendisliği Bölümü; Goren, Selcuk
In many practical scheduling problems, the concerns of the decision-maker may not be all known in advance and therefore may not be included in the initial problem definition as an objective function and/or as constraints. In such a case, the usual techniques of multi-objective optimization become inapplicable. To cope with this problem and to facilitate handling the concerns of the decision-maker, which can be implicit or qualitative, a dedicated methodological framework is needed. In this paper we propose a new two-step framework. First, we aim at obtaining a set of schedules that can be considered efficient with respect to a performance measure and at the same time different enough from one another to enable flexibility in the final choice. We formalize this new problem and suggest to address it with a multimodal optimization approach. Niching considerations are discussed for common scheduling problems. Through the flexibility induced with this approach, the additional considerations can be taken into account in a second step, which allows decision-makers to select an appropriate schedule among a set of sound schedules (in contrast to common optimization approaches, where usually a single solution is obtained and it is final). The proposed two-step approach can be used to handle a wide range of underlying scheduling problems. To show its potential and benefits we illustrate the framework on a set of hybrid flow shop instances that have been previously studied in the literature. We develop a multimodal genetic algorithm that employs an adapted version of the restricted tournament selection for niching purposes in the first step. The second step takes into account additional concerns of the decision-maker related to the ability of the schedules to absorb the negative effects due to random machine breakdowns. Our computational experiments indicate that the proposed framework is capable of generating numerous high-performance (mostly optimal) schedules. Additionally, our computational results demonstrate that the proposed framework provides the decision-maker a high flexibility in dealing with subsequent side concerns, since there are drastic differences in the capabilities of the efficient solutions found in Step 1 to absorb the negative impacts of machine breakdowns
A bi-criteria approach to scheduling in the face of uncertainty: Considering robustness and stability simultaneously
(Nova Science Publishers, Inc., 2014) Selcuk, Gören; Sabuncuoĝlu, Ihsan; 000-0002-5320-4213; AGÜ, Mühendislik Fakültesi, Endüstri Mühendisliği Bölümü; Selcuk, Gören; Sabuncuoĝlu, Ihsan
It is possible to scrutinize impacts of uncertainty on schedules from two different perspectives. The flrst one has to do with the fact that schedules are required to main- tain high performance in the face of uncertainty. In other words, it is desired that their performances are insensitive to negative impacts of disruptions. We refer to this view- point as the robustness perspective. The second viewpoint is about another quality: when a schedule is executed in the shop floor, the realized schedule is required not to deviate much from its initial version. This is because many activities besides pro- duction are planned based on the production schedule. It is important that unforeseen disruptions affect the plans for these activities as little as possible. We refer to this viewpoint as the stability perspective. Even though a considerable body of literature has emerged on hedging schedules against the negative effects of unforeseen disrup- tions in the last two decades, few studies address the problem of scheduling under uncertainty from both the robustness and the stability perspectives at the same time. The nature of the relation between robustness and stability, the trade-off between them, the circumstances under which they conflict or reconcile need to be thoroughly inves- tigated. To this end, we propose a bi-criteria approach to simultaneously investigate the robustness and stability of production schedules. We consider proactive schedul- ing in a single machine environment with random processing times. We use the total expected flow time and the total variance of job completion times as the robustness and stability measures, respectively. The proposed o-constraint variants are exact methods to generate the set of all Pareto-optimal schedules. We also develop an algorithm to generate a flxed number (set by the decision-maker) of near-Pareto-optimal schedules to deflne the characteristics and the shape of the trade-off curve without generating the entire Pareto set. Our computational experiments indicate that the proposed algorithms are efflcient.
Sistem geliştirme projelerinde kullanılan olgunluk değerlendirme araçları üzerine bir literatür araştırması
(Milli Savunma Üniversitesi, 2014) Babaçoğlu, Sinan; Akgün, İbrahim; Altın-Kayhan, Ayşegül; :0000-0001-6325-7741; AGÜ, Mühendislik Fakültesi, Endüstri Mühendisliği Bölümü; Akgün, İbrahim
Savunma alanındaki sistem geliştirme projeleri büyük bütçeleri, önemli yetenek kazandırmaları ve karmaşıklığı ile diğer projelerden farklılık gösterirler. Bu projelerin tedarik sürecinde yer alan organizasyonlar, hızla değişen rekabet ortamında, maliyet, zaman ve performans risklerini en aza indirgeyerek daha az kayıp süre ve daha düşük maliyetle daha yüksek performansa sahip projeleri hayata geçirebilecek mekanizmaların, süreçlerin veya metodolojilerin arayışı içindedirler. Bu doğrultuda geliştirilmiş çözümlerden bir tanesi de olgunluk değerlendirme araçlarıdır. Bu çalışmada, literatürde kullanılan teknoloji/sistem olgunluk değerlendirme araçlarının neler olduğu, metodolojileri, nasıl kullanıldıkları, faydaları ve sınırlılıkları ile sistem riskini hesaplama yönü incelenmiştir. Özellikle sistem geliştirme projelerinde kullanılan olgunluk değerlendirme araçlarının sistem riskini nasıl hesapladığına, hesaplamanın güçlü ve zayıf yönlerine cevap aranmıştır. Olgunluk değerlendirme araçlarının sistem riskini hesaplamada yetersiz oldukları tespit edilmiş ve sistem riskinin hesaplanmasına yönelik yeni bir araç ve/veya metodoloji geliştirilmesi ihtiyacı ortaya konmuştur. Ayrıca, Türkiye’de olgunluk değerlendirme araçlarının kullanım durumuyla ilgili bir değerlendirme yapılmıştır.
Teknoloji Portföyü Analiz Modeli: Türkiye’de Bir Rüzgâr Enerjisi Uygulaması
(Milli Savunma Üniversitesi Alparslan Savunma Bilimleri ve Millî Güvenlik Enstitüsü, 2014) Kudak, Hüseyin; Akgün, İbrahim; Özkil, Altan; 0000-0001-6325-7741; AGÜ, Mühendislik Fakültesi, Endüstri Mühendisliği Bölümü; Akgün, İbrahim
Yenilenebilir enerji kaynakları, enerji ihtiyacının karşılanmasında geleneksel enerji kaynaklarına önemli bir alternatif olarak ortaya çıkmıştır. Dünya genelinde olduğu gibi Türkiye'de de rüzgâr enerjisi, yenilenebilir enerji kaynaklarından elektrik üretiminde en hızlı gelişen teknolojilerden biridir. Yenilenebilir enerji kaynakları arasında rüzgâr enerjisinin payı, özellikle 2000 yılı sonrasında artış göstermiştir. Rüzgâr enerjisi sektörü, değerleri, amaçları ve ilgi alanları farklılıklar gösteren gruplardan oluşmaktadır. Sektörde yer alan gruplar için rüzgâr enerjisi projelerinde dikkate alınması gereken faktörleri bir sistem bakışı ile ele alan bir karar destek sistemi bulunmamaktadır. Bu çalışma kapsamında, Rüzgâr Enerji Santrali (RES) projelerinin teknoloji portföyü analizinin yapılmasına imkân sağlayan Rüzgâr Enerjisi Teknoloji Portföyü Analiz Modeli (RETPAM) geliştirilmiştir. RETPAM, RES projelerinin sosyal, teknik, ekonomik, çevresel ve politik amaçlar açısından değerlendirilmesine imkân tanımaktadır. Modelde, Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri (ÇKKVY)'nden Analitik Hiyerarşi Süreci (AHS) ve Çok Amaçlı Fayda Analizi kullanılmış olup, model Excel ortamında kodlanmıştır. RETPAM, Türkiye'de farklı coğrafi bölgelerde konuşlanmış ve birbirlerine yakın kurulu güçlere sahip üç farklı RES projesinin değerlendirilmesinde kullanılmıştır. Uygulamada, bölgesel farklılıkların sosyal, teknik, ekonomik, çevresel ve politik amaçlar üzerindeki etkilerinin görülmesi hedeflenmiştir. Sonuçlar, RES projelerinin bölgesel farklılıklarının, sırasıyla, en fazla çevresel, teknik, sosyal ve ekonomik amaçlar üzerinde etkili olduğunu göstermiştir
Artificial Neural Network Modeling and Simulation of In-Vitro Nanoparticle-Cell Interactions
(AMER SCIENTIFIC PUBLISHERS, 26650 THE OLD RD, STE 208, VALENCIA, CA 91381-0751 USA, 2014) Cenk, Neslihan; Budak, Gurer; Dayanik, Savas; Sabuncuoglu, Ihsan; AGÜ, Mühendislik Fakültesi, Endüstri Mühendisliği Bölümü;
In this research a prediction model for the cellular uptake efficiency of nanoparticles (NPs), which is the rate that NPs adhere to a cell surface or enter a cell, is investigated via an artificial neural network (ANN) method. An appropriate mathematical model for the prediction of the cellular uptake rate of NPs will significantly reduce the number of time-consuming experiments to determine which of the thousands of possible variables have an impact on NP uptake rate. Moreover, this study constitutes a basis for targeted drug delivery and cell-level detection, treatment and diagnosis of existing pathologies through simulating NP-cell interactions. Accordingly, this study will accelerate nanomedicine research. Our research focuses on building a proper ANN model based on a multilayered feed-forward back-propagation algorithm that depends on NP type, size, surface charge, concentration and time for prediction of cellular uptake efficiency. The NP types for in-vitro NP-healthy cell interaction analysis are polymethyl methacrylate (PMMA), silica and polylactic acid (PLA), all of whose shapes are spheres. The proposed ANN model has been developed on MATLAB Programming Language by optimizing a number of hidden layers (HLs), node numbers and training functions. The datasets are obtained from in-vitro NP-cell interaction experiments conducted by Nanomedicine and Advanced Technology Research Center. The dispersion characteristics and cell interactions with different NPs in organisms are explored using an optimal ANN prediction model. Simulating the possible interactions of targeted NPs with cells via an ANN model will be faster and cheaper compared to the excessive experimentation currently necessary.
A mathematical model proposal for cost-effective course planning in large hierarchical organizations
(ELSEVIER, 2014) Karamalak, Levent; Ozkil, Altan; Sabuncuoglu, Ihsan; AGÜ, Mühendislik Fakültesi, Endüstri Mühendisliği Bölümü; Sabuncuoglu, Ihsan
Hierarchical organizations, especially in government agencies, are known by their pyramidal structures and continuous training needs resulting from promotions and/or assignments. Using scientific and rational methods in the job analysis/description, recruitment/selection, assignment, performance appraisal and career planning functions of human resource management (HRM) process decreases training costs. In this study, we develop a new chain of methodologies (the cost-effective course planning model (CECPM)) to decrease training costs and increase the level of specialization. This methodology is implemented in the following steps of the HRM process: (1) the job analysis/description step, where our Mission Description Matrix defines in measurable units the amount of training needed for an employee assigned to a position, (2) the career matrix step, where the minimum training costs for an employee’s career path are determined using our network-flow model and (3) the assignment step, where we propose a decision support system composed of an analytical hierarchy process, linear programming and Pareto optimality analysis. The results indicate that our proposed system ensures minimum training needs while satisfying person-to-position compatibility and personnel’s preferences.
Risk based facility location by using fault tree analysis in disaster management
(PERGAMON-ELSEVIER SCIENCE LTD, THE BOULEVARD, LANGFORD LANE, KIDLINGTON, OXFORD OX5 1GB, ENGLAND, 2015) Akgun, Ibrahim; Gumusbuga, Ferhat; Tansel, Barbaros; AGÜ, Mühendislik Fakültesi, Endüstri Mühendisliği Bölümü;
Determining the locations of facilities for prepositioning supplies to be used during a disaster is a strategic decision that directly affects the success of disaster response operations. Locating such facilities close to the disaster-prone areas is of utmost importance to minimize response time. However, this is also risky because the facility may be disrupted and hence may not support the demand point(s). In this study, we develop an optimization model that minimizes the risk that a demand point may be exposed to because it is not supported by the located facilities. The purpose is to choose the locations such that a reliable facility network to support the demand points is constructed. The risk for a demand point is calculated as the multiplication of the (probability of the) threat (e.g., earthquake), the vulnerability of the demand point (the probability that it is not supported by the facilities), and consequence (value or possible loss at the demand point due to threat). The vulnerability of a demand point is computed by using fault tree analysis and incorporated into the optimization model innovatively. To our knowledge, this paper is the first to use such an approach. The resulting non-linear integer program is linearized and solved as a linear integer program. The locations produced by the proposed model are compared to those produced by the p-center model with respect to risk value, coverage distance, and covered population by using several test problems. The model is also applied in a real problem. The results indicate that taking the risk into account explicitly may create significant differences in the risk levels. (C) 2014 Elsevier Ltd. All rights reserved.
Admissible invariants of genus 3 curves
(Springer New York LLC, 2015) Cinkir, Zubeyir; AGÜ, Mühendislik Fakültesi, Endüstri Mühendisliği Bölümü; Çinkir, Zübeyir
Several invariants of polarized metrized graphs and their applications in Arithmetic Geometry are studied recently. In this paper, we explicitly calculated these admissible invariants for all curves of genus 3. We find the sharp lower bound for the invariants φ, λ and ε for all polarized metrized graphs of genus 3. This improves the lower bound given for Effective Bogomolov Conjecture for such curves.
Computation of polarized metrized graph invariants by using discrete laplacian matrix
(American Mathematical Society, 2015) Çinkir. Zübeyir; AGÜ, Mühendislik Fakültesi, Endüstri Mühendisliği Bölümü; Çinkir, Zübeyir
Several invariants of polarized metrized graphs and their applications in Arithmetic Geometry have been studied recently. In this paper, we give fast algorithms to compute these invariants by expressing them in terms of the discrete Laplacian matrix and its pseudo inverse. The algorithm we give can be used for both symbolic and numerical computations. We present various examples to illustrate the implementation of these algorithms.
Analysis of the in vitro nanoparticle-cell interactions via a smoothing-splines mixed-effects model
(TAYLOR & FRANCIS LTD, 2-4 PARK SQUARE, MILTON PARK, ABINGDON OR14 4RN, OXON, ENGLAND, 2016) Dogruoz, Elifnur; Dayanik, Savas; Budak, Gurer; Sabuncuoglu, Ihsan; AGÜ, Mühendislik Fakültesi, Endüstri Mühendisliği Bölümü;
A mixed-effects statistical model has been developed to understand the nanoparticle (NP)-cell interactions and predict the rate of cellular uptake of NPs. NP-cell interactions are crucial for targeted drug delivery systems, cell-level diagnosis, and cancer treatment. The cellular uptake of NPs depends on the size, charge, chemical structure, and concentration of NPs, and the incubation time. The vast number of combinations of these variable values disallows a comprehensive experimental study of NP-cell interactions. A mathematical model can, however, generalize the findings from a limited number of carefully designed experiments and can be used for the simulation of NP uptake rates, to design, plan, and compare alternative treatment options. We propose a mathematical model based on the data obtained from in vitro interactions of NP-healthy cells, through experiments conducted at the Nanomedicine and Advanced Technologies Research Center in Turkey. The proposed model predicts the cellular uptake rate of silica, polymethyl methacrylate, and polylactic acid NPs, given the incubation time, size, charge and concentration of NPs. This study implements the mixed-model methodology in the field of nanomedicine for the first time, and is the first mathematical model that predicts the rate of cellular uptake of NPs based on sound statistical principles. Our model provides a cost-effective tool for researchers developing targeted drug delivery systems.
Families of Metrized Graphs with Small Tau Constants
(SPRINGER BASEL AGPICASSOPLATZ 4, BASEL 4052, SWITZERLAND, 2016) Cinkir, Zubeyir; AGÜ, Mühendislik Fakültesi, Endüstri Mühendisliği Bölümü; Cinkir, Zubeyir
Baker and Rumely's tau lower bound conjecture claims that if the tau constant of a metrized graph is divided by its total length, this ratio must be bounded below by a positive constant for all metrized graphs. We construct several families of metrized graphs having small tau constants. In addition to numerical computations, we prove that the tau constants of the metrized graphs in one of these families, the hexagonal nets around a torus, asymptotically approach to 108 which is our conjectural lower bound.
Contraction Formulas for the Kirchhoff and Wiener Indices
(UNIV KRAGUJEVAC, FAC SCIENCEPO BOX 60, RADOJA DOMANOVICA 12, KRAGUJEVAC 34000, SERBIA, 2016) Cinkir, Zubeyir; AGÜ, Mühendislik Fakültesi, Endüstri Mühendisliği Bölümü; Cinkir, Zubeyir
We relate the Kirchhoff index with some other metrized graph invariants. We establish several contraction formulas for the Kirchhoff index. We use these contraction formulas and certain edge densities to give new upper and lower bounds to the Kirchhoff index for any connected graph. As an another application of our contraction formulas when the graph is a tree, we derive new formulas as well as previously known formulas for the Wiener index with new proofs.
Association Rules on Traffic Accident: Case Of Ankara
(EGE UNIV, FAC ECONOMICS & ADMIN SCIENCESDEPT BUSINESS ADMIN, BORNOVA, 35100, TURKEY, 2016) Soylemez, Ismet; Dogan, Ahmet; Ozcan, Ugur; AGÜ, Mühendislik Fakültesi, Endüstri Mühendisliği Bölümü; Soylemez, Ismet
In this study, association rules analysis of the data mining techniques are used for data of traffic accidents in 2010 and some rules are obtained. With this rules, what is the possibility of accident which resulted anybody injured for "different weather conditions (snowy, rainy etc.)", "where the accidents occurred (street, road etc.)" and "way situations (separated road or not)". Different algorithms are used to analyze the association rules. Apriori algorithm is selected for this study and SPSS Clementine 12.0 is used for this algorithm. Firstly, frequency of items are found. Then, items are grouped. In this study, data preprocessing is done and missing values are filled or rejected. In the second phase, outliers are rejected and data type is converted type of 1-0 (binary). In the third phase, Apriori algorithm is applied and results are evaluated.
Effective resistances and Kirchhoff index of ladder graphs
(SPRINGERONE NEW YORK PLAZA, SUITE 4600 , NEW YORK, NY 10004, UNITED STATES, 2016) Cinkir, Zubeyir; AGÜ, Mühendislik Fakültesi, Endüstri Mühendisliği Bölümü; Cinkir, Zubeyir
We explicitly compute the effective resistances between any two vertices of a ladder graph by using circuit reductions. Using our findings, we obtain explicit formulas for Kirchhoff index of a ladder graph. Comparing our formula for Kirchhoff index and previous results in the literature, we obtain an explicit sum formula involving trigonometric functions. We also expressed our formulas in terms of certain generalized Fibonacci numbers that are the values of the Chebyshev polynomials of the second kind at 2.
GREEN SUPPLIER SELECTION BY USING FUZZY TOPSIS METHOD
(WORLD SCIENTIFIC PUBL CO PTE LTDPO BOX 128 FARRER RD, SINGAPORE 9128, SINGAPORE, 2016) Dogan, Ahmet; Soylemez, Ismet; Ozcan, Ugur; 0000-0002-8253-9389; AGÜ, Mühendislik Fakültesi, Endüstri Mühendisliği Bölümü; Soylemez, Ismet
With the increased environmental consciousness in customers, organizations took upon the task of redesigning their strategic goals in a more environment-sensitive way in order to fulfill their social obligations, to enable sustainability, to gain competitive advantage and to make the world more habitable. Because, the emerging conditions in the 21st century indicate that the traditional criteria - such as price, cost so on for supply chain management, supplier selection and performance measurement of suppliers are no more sufficient and there is the necessity of adding new criteria such as environmental matters. This paper deals with the problem of selecting green suppliers in an organization in Turkey that has operations in the field of accumulator. The aim is to select the greenest of 3 suppliers in Turkey, France and Bulgaria which supply the organization with the plastic material used in the production of accumulator. The problem is solved via fuzzy TOPSIS, which is a multi-criteria decision making method (MCDM), and the results are used to select the greenest supplier.
SUSTAINABLE ECONOMIC DEVELOPMENT INDICATORS: THE CASE OF TURKEY
(WORLD SCIENTIFIC PUBL CO PTE LTDPO BOX 128 FARRER RD, SINGAPORE 9128, SINGAPORE, 2016) Soylemez, Ismet; Dogan, Ahmet; Ozcan, Ugur; 0000-0002-8253-9389; AGÜ, Mühendislik Fakültesi, Endüstri Mühendisliği Bölümü; Soylemez, Ismet
Sustainable development indicators are a good road map for financial, social and economic targets of countries. This paper aims to show which indicators are affect sustainable development of Turkey for last twelve years. 132 sustainable development indicators determined by European Union Statistical Office (Eurostat). Sustainable development indicators are calculated by related unit, institution or establishment in the direction of definitions determined by Eurostat. These indicators are calculated by TUIK (Turkish Statistical Institute) for Turkey. Some indicators as follows: socio-economic development, sustainable consumption and production, climate change and energy, sustainable transport, financing for sustainable development. However, only economic indicators are presented and analyzed in the case study. Official development assistance has tenfold rise in the last 12 years. These indicators will show which areas at economic changes should be considered to the sustainable development of country.
A Framework to Incorporate Decision-Maker Preferences Into Simulation Optimization to Support Collaborative Design
(IEEE-INST ELECTRICAL ELECTRONICS ENGINEERS INC445 HOES LANE, PISCATAWAY, NJ 08855-4141, 2017) Goren, Selcuk; Baccouche, Ahlem; Pierreval, Henri; AGÜ, Mühendislik Fakültesi, Endüstri Mühendisliği Bölümü; Goren, Selcuk
In this paper, we are concerned with the use of simulation optimization to handle collaborative design problems where more than one decision-maker is involved. We assume that the designers cannot enumerate all their considerations in closed-form, precise mathematical expressions but they can examine the merits of solutions with respect to their preferences and can compare candidate solutions with one another. We propose a three-stage framework to take the decision-makers' such considerations into account. The first step is to obtain a diverse set of designs that can all be considered efficient in terms of a performance metric ( i.e.,the objective function values of the simulation optimization model). These solutions are then passed on to the decision-makers to be analyzed in terms of their preferences that could not have been previously considered. Finally, the most appropriate solution is chosen. We address the problem encountered in the first step as a multimodal optimization problem. We address the second and the third subproblems as a preference aggregation problem in the social choice theory. We also illustrate the effectiveness of the proposed approach through a supply chain design problem inspired from the literature. We use the crowding clustering genetic algorithm as an example to demonstrate the first step. We use a multiplicative variant of the popular analytic hierarchy process to illustrate how the second and the third steps can be handled.
Tesis yeri seçim problemleri için akış tabanlı modellerin ve çözüm metodolojilerinin geliştirilmesi
(TUBİTAK, 2017) Akgün, İbrahim; Gören, Selçuk; Kara, Bahar Yetiş; 0000-0001-6325-7741; 0000-0002-5320-4213; AGÜ, Mühendislik Fakültesi, Endüstri Mühendisliği Bölümü; Akgün, İbrahim; Gören, Selçuk
Tesis yeri seçim problemleri, yoğun olarak akademik çalışmaların yürütüldüğü alanlardan biridir. Ancak, bazı araştırmacılar tarafından, tesis yeri seçim modellerinin gerçek hayat uygulamalarını temsil etme ve çözmedeki yeterliliği uzun süredir sorgulanmakta ve yeni modellerin geliştirilmesine ihtiyaç olduğu ifade edilmektedir. Literatürdeki modellerin büyük bir çoğunluğu, modellerin gerçek hayattaki uygulama alanlarını sınırlandıran belirli varsayımlara dayanmaktadır. Bu varsayımların en önemlilerinden biri, modellerde girdi olarak kullanılan serim ve veri yapısıyla ilgilidir. Literatürdeki modeller, düğümler arası mesafe matrisinde en kısa yol uzunluklarının kullanıldığı tam serim (complete network) yapısı üzerine kuruludur. Modellerde tam serim yapısının kullanılması, gerçek hayattaki serimlerin (örneğin, demiryolları ya da karayolları) tam serim yapısında olmasından ziyade, araştırmacıların bazen doğrudan bazen de dolaylı olarak kabul ettiği bir varsayıma dayanmaktadır. Araştırmacılar, gerçek hayat serimlerine en kısa yol algoritmalarının uygulanması suretiyle, düğümler arasında en kısa yolların kullanıldığı bir tam serim yapısının oluşturulduğunu varsaymaktadır. Diğer bir ifadeyle, modellerde girdi olarak kullanılan serim yapısı, düğümler arası mesafelerin üçgen eşitsizliğini sağladığı tam serimdir. Bu yaklaşım genel olarak kabul görmekle beraber, gerçek serim ve veri yapısının modellerde doğrudan girdi olarak kullanılmaması, modelleme ve çözüm açısından bazı dezavantajlara sebep olmaktadır. Daha da önemlisi, gerçek hayatta en kısa yolların tercih edilmediği veya üçgen eşitsizliğinin sağlanmadığı birçok durum vardır. Söz konusu tespitlerden hareketle, literatürdeki yaklaşımlardan tamamen farklı olarak, tam olmayan gerçek serim yapısının modellerde doğrudan girdi olarak kullanıldığı tesis yeri seçim problemleri tanımlanmıştır. Projede, tesis yeri seçiminde klasikler arasında kabul edilmeleri ve diğer tesis yeri seçim modellerinin temelini oluşturmaları nedeniyle, p-ortanca ve p-hub ortanca problemleri ele alınmıştır. Bu problemlerin, ayrıt/düğüm kapasiteli, kapasitesiz, tek ve çoklu atama ile farklı topolojilere izin veren versiyonları için modeller ve çözüm yöntemleri geliştirilmiştir. Geliştirilen modeller, hem gerçek serim yapısı, hem de (üçgen eşitsizliğini sağlamayan dahil) tam serim yapısı ile doğru sonuçlar vermektedir. Geliştirilen formülasyonlarda, daha çok tesis-talep noktası atama kararlarına dayanan literatürdeki modellerin aksine, ayrıt tabanlı akışlar esas alınmıştır. Modellerin çözümü için, Benders Ayrıştırma ve Lagrange gevşetme algoritmaları geliştirilmiştir. Modellerin ve geliştirilen algoritmaların performansları, çeşitli problemler kullanılarak test edilmiştir.
Proje Yönetimi Kapsamında Serim Kesme/Önleme Modellerinin ve Çözüm Yöntemlerinin Geliştirilmesi
(TUBİTAK, 2017) Akgün, İbrahim; 0000-0001-6325-7741; AGÜ, Mühendislik Fakültesi, Endüstri Mühendisliği Bölümü; Akgün, İbrahim
Serim/Şebeke Kesme/Önleme (Problemi (SKP)’nde, serim kullanıcısı ve önleyici olmak üzere birbiri hakkında yeterli bilgiye sahip iki rakip bulunmaktadır. Serim kullanıcısı, işlettiği serimi optimal şekilde kullanmak isterken; önleyici, serim kullanıcısının serimi etkin şekilde kullanmasını elindeki kısıtlı kaynaklarla önlemeye çalışır. SKP’nin, uyuşturucu trafiğini engellemek için timlerin konuşlandırılacağı yerlerin tespit edilmesinden hava füze savunması için antibalistik füzelerin yerlerinin seçilmesine, bir şehrin elektrik şebekesindeki kritik noktaların bulunmasından bir hastalığın yayılmasını engellemek için alınması gereken tedbirlere kadar çok farklı yelpazede uygulamaları mevcuttur. Diğer yandan, ortaya çıkan iki seviyeli matematiksel modellerin çözümü zordur ve özel yöntemlerin geliştirilmesini gerektirmektedir. Bu nedenlerle, SKP birçok araştırmacının ilgi odağı haline gelmiş ve bu durum çalışmamızın da motivasyon kaynağı olmuştur. Bu projede, SKP, özel olarak proje yönetimi kapsamında ele alınmıştır. Literatürde, proje şebekelerinde SKP’nin uygulanmasına ilişkin sadece iki çalışma bulunmaktadır. Her iki çalışmada, temel ve hızlandırılmış CPM modelleri esas alınmıştır. Proje şebekelerinin çok farklı türleri olduğu ve çok geniş bir yelpazede uygulama alanının olması hususları birlikte değerlendirildiğinde, literatürde çok önemli bir boşluk olduğu görülmektedir. Bu çalışmanın amacı da, söz konusu tespitten hareketle, proje şebekelerinde önleme konusuna sistematik ve bütüncül bir yaklaşım geliştirmektir. Bu bağlamda, modelleme açısından birbirinden farklılıklar arz eden proje şebekeleri için önleme modelleri ve çözüm yöntemleri geliştirilmiştir. Çalışmada, temel ve hızlandırılmış CPM, zaman/maliyet takas problemi kapsamında CPM, yenilenebilir kaynak durumunda CPM ve PERT tabanlı proje şebekeleri ele alınmıştır. Anılan problemler için, ilk olarak iki seviyeli (maks-min) önleme modelleri geliştirilmiştir. Müteakiben, iki seviyeli modellerin bazıları, dualite özelliğinden istifade edilerek, optimizasyon programları ile çözülebilecek tek seviyeli hale getirilmiştir. Dualite özelliğinin kullanılamadığı problemler için, ayrıştırma algoritmaları geliştirilmiştir. Modeller ve ayrıştırma algoritmaların performansları, çeşitli problemler kullanılarak test edilmiştir.
p-hub median problem for non-complete networks
(PERGAMON-ELSEVIER SCIENCE LTD, THE BOULEVARD, LANGFORD LANE, KIDLINGTON, OXFORD OX5 1GB, ENGLAND, 2018) Akgun, Ibrahim; Tansel, Barbaros C.; AGÜ, Mühendislik Fakültesi, Endüstri Mühendisliği Bölümü
Most hub location studies in the literature use a complete-network structure as an input in developing optimization models. This starting point is not necessarily from assuming that the underlying real-world network (e.g., physical network such as road and rail networks) on which the hub system will operate is complete. It is implicitly or explicitly assumed that a complete-network structure is constructed from the shortest-path lengths between origin-destination pairs on the underlying real-world network through a shortest-path algorithm. Thus, the network structure used as an input in most models is a complete network with the distances satisfying the triangle inequality. Even though this approach has gained acceptance, not using the real-world network and its associated data structure directly in the models may result in several computational and modeling disadvantages. More importantly, there are cases in which the shortest path is not preferred or the triangle inequality is not satisfied. In this regard, we take a new direction and define the p-hub median problem directly on non-complete networks that are representative of many real-world networks. The proposed problem setting and the modeling approach allow several basic assumptions about hub location problems to be relaxed and provides flexibility in modeling several characteristics of real-life hub networks. The proposed models do not require any specific cost and network structure and allow to use the real-world network and its asociated data structure directly. The models can be used with the complete networks as well. We also develop a heuristic based on the proposed modeling aproach and present computational studies. (C) 2018 Elsevier Ltd. All rights reserved.

Browse

Browsing Endüstri Mühendisliği Bölümü Koleksiyonu by Issue Date