İhtiyacım Olmadığını Biliyorum ama Satın Almadan Duramıyorum: Tüketicilerin Kompulsif Satın Alma, İstifleme ve Stoklama Davranışlarının Anket ve Veri Kazıma Yöntemleriyle Tespit Edilmesi

Abstract

Bu çalışma literatürde sıkça incelenmiş olan kompulsif satın alma davranışı, istifçilik ve stoklama davranışlarını anket ve veri kazıma yöntemlerini kullanarak incelemektedir. Çevrimiçi anket yöntemiyle, 189 katılımcı farklı ürün kategorisinde yer alan 22 ürünün kendileri ve diğer insanlar için ne kadar gerekli olduğunu derecelendirmiş ve ürünlerin tahmini ortalama fiyatlarını ve eğer alışveriş yapıyor olsalardı bu ürünler için ödeyecekleri en yüksek fiyat hakkında kestirimde bulunmuşlardır. Katılımcılar son olarak, kompulsif satın alma ve istifleme davranışlarını ölçen ilgili ölçekleri doldurmuşlardır. Ürünler için yapılan ortalama fiyat tahminleri ile ödenecek en yüksek fiyatlar arasındaki fark kullanılarak katılımcıların 'satın alma dürtüsü' puanları hesaplanmıştır. Yapılan analizler kompulsif satın alma ve istifleme davranışları arasında pozitif yönde korelasyon olduğu, kadınların erkeklere göre daha fazla kompulsif satın alma davranışı gösterdiği, genç yetişkinlerin ileri yaştaki yetişkinlere ve düşük gelirli kişilerin yüksek gelirli kişilere göre daha fazla istifleme davranışı gösterdiği yönünde sonuçlanmıştır. Beklendiği gibi, satın alma dürtüsü puanları ile ürünlerin gereklilik düzeyleri arasında pozitif yönlü bir korelasyon saptanmıştır. Yüksek istifleme davranışı puanlarına sahip kişiler ile düşük istifleme davranışı puanlarına sahip kişiler ürünlere benzer gereklilik puanları verirken, kompulsif satın alma davranışı yüksek olan kişiler kompulsif satın alma davranışı düşük olan kişilere göre ürünlerin kendileri için daha gerekli olduğunu değerlendirmişlerdir. Veri kazıma yöntemi kullanılarak 106.646 tüketici yorumu toplanmış olup bu yorumların analizi, ürünlere ait stoklama davranışı içeren yorumların yüzdesi ile anketten elde edilen ürün gereklilik düzeyleri arasında pozitif yönde korelasyon olduğunu göstermiştir. Çalışmadan elde edilen sonuçlar tartışılmış ve gelecek çalışmalar için önerilerde bulunulmuştur.

The current study examines the consumers' compulsive buying, hoarding, and stockpiling behaviors via survey methods and web scraping of customer reviews on a widely used online shopping portal. In the online survey, 189 participants assigned ratings to 22 items from different product categories based on how essential they thought the products were for themselves and would be for others. They also estimated the average price for each product and the highest amount they would be ready to spend on each of them. Lastly, they filled in two scales measuring compulsive buying and hoarding behaviors. Participants' 'urge to buy scores' were calculated by using the price ratings, in other words, the deviation of the maximum price from the expected average price. Research results showed that compulsive buying and hoarding behaviors are positively correlated; women agreed more with the statements about compulsive buying than men; younger adults and the low-income group reported higher levels of hoarding than older adults and the high-income group, respectively. Urge to buy scores were positively correlated with the products' perceived essentialities. The high-compulsive buying group considered the products more essential for themselves than the low-compulsive buying group while the high- and low-hoarding groups assigned similar product essentialities. Moreover, 106646 customer reviews were collected via the web scraping method. As expected, the results showed the percentage of stockpiling contents and the products' perceived essentiality rankings derived from the survey were positively correlated. The implications were discussed and suggestions for future studies were given.