Polat, Ali YavuzMuğaloğlu, ErhanDoğan, EyüpTekin, Hasan01. Abdullah Gül University03.02. Ekonomi03. Yönetim Bilimleri Fakültesi2025-09-252025-09-252020https://hdl.handle.net/20.500.12573/5010Koronavirüs (Covid-19) salgını dünyada modern zamanlarda görülen en büyük sağlık_x000D_ krizlerinden birisidir. Ancak salgın sadece bir sağlık krizi olarak kalmamış tüm dünyayı_x000D_ etkileyen küresel, ekonomik ve sosyal krize dönüşmüştür. Birçok sektörde üretim durmuş, gelir_x000D_ etkisi ile tüketim ciddi ölçüde azalmıştır. Covid-19 salgınının oluşturduğu ekonomik kriz son 40_x000D_ yılda gerçekleşmiş ekonomik krizler ve felaketlerden çok daha büyüktür. Pandeminin sebep_x000D_ olduğu/olacağı küresel krizin daha önceki küresel krizlere göre çok daha derin ve kalıcı olacağı_x000D_ tahmin edilmektedir. Dünya ekonomisi 2020’de %4,0 küçülmüştür ki bu oran küresel finansal_x000D_ krizdeki daralmanın yaklaşık iki katıdır (Oxford Economics, 2020)._x000D_ Salgının oluşturacağı şokların etkisi ve süresi net olarak bilinemediği ve tahmin_x000D_ edilemediği için ekonomilerde yüksek oranda belirsizliğe yol açmıştır (Ludvigson et al. 2020)._x000D_ Bilindiği üzere belirsizlik hem tüketim hem de yatırımların ertelenmesine ve dolayısıyla_x000D_ ekonomik daralmaya sebep olur (Bloom, 2009). Firmalar açısından bakıldığında salgının ne_x000D_ kadar süreceği, tedarik zincirlerinin onarılıp onarılamayacağı halen net değildir. Ayrıca_x000D_ bireylerin gelirleri ekonomik aktivitenin yavaşlaması sonucunda azaldığı gibi salgının_x000D_ oluşturduğu belirsizlik ortamı bireylerin harcamalarını daha da kısmalarına sebep olmaktadır._x000D_ Bu yüzden belirsizlik seviyesinin hassas bir gösterge ile ölçülmesi önem arz etmektedir._x000D_ Bu proje ile sektörel bazlı (hizmet, perakende ve inşaat) ve genel belirsizlik endeksleri_x000D_ (ekonomik ve reel) oluşturulmuştur. Bu endeksler Türkiye’deki önemli politik ve ekonomik_x000D_ olaylarda ani artışlar göstermektedir. Yani oluşturulan endeksler, reel aktiviteyi önemli ölçüde_x000D_ etkileyen belirsizlik artışlarını hassas olarak ölçebilmektedir._x000D_ Projenin ikinci kısmında Covid-19 salgının reel ekonomi üzerindeki etkisi belirsizlik_x000D_ endeksleri üzerinden analiz edilmiştir. Oluşturulan yapısal vektör oto regresyon (SVAR)_x000D_ modelleri ile belirsizliğin hem toplam sanayi üretimine hem de her sektördeki üretimi üzerinde_x000D_ nasıl bir etki oluşturduğu gösterilmiş ve tartışılmıştır. Sonuçlar göstermektedir ki, belirsizlikteki_x000D_ bir artış reel aktiviteyi düşürmektedir. Bu sonuç teorik olarak belirsizliğin ekonomiyi_x000D_ yavaşlatacağı argümanını ampirik olarak desteklemektedir. Covid-19’un oluşturduğu_x000D_ belirsizlik, tüm zamanlar içinde en yüksek ve ani belirsizlik artışına sebep olmuştur ve reel_x000D_ aktivite üzerinde şiddetli bir negatif etkisi olmuştur._x000D_ Projemizde oluşturduğumuz belirsizlik endeksleri ve analizler sayesinde spesifik mali_x000D_ yardım paketlerinin hangi sektörlerde nasıl bir etki oluşturulabileceği tahmin edilebilir. Ayrıca_x000D_ elde edilen endeksler, politika yapımında önemli bir gösterge araç olarak kullanılabilir._x000D_ Oluşturduğumuz sektörel ve genel belirsizlik endeksleri ilerideki projeler ve politikalar için de_x000D_ önemli bir kaynak teşkil edecektir. Daha ayrıntılı sektörel politikalar geliştirebilmek, salgın_x000D_ geçtikten sonra Türkiye’nin jeopolitik avantajını kullanarak üretim merkezi olabilmesi ve tedarik_x000D_ zincirinde aktarma merkezi olabilmesi için belirsizliğin oluşturduğumuz endeksler gibi hassas_x000D_ göstergeler ile ölçümlenmesi önemli bir gerekliliktirThe coronavirus (Covid-19) outbreak is one of the biggest health crises that the world faced in_x000D_ modern times. However, the pandemic has not only been a health crisis, but also evolved into_x000D_ a global and social crisis affecting the entire world. Production has stopped in many sectors_x000D_ and consumption has decreased significantly. The economic crisis caused by the Covid-19_x000D_ outbreak is much larger than the economic crises and disasters that have occurred in the last_x000D_ 40 years (Ludvigson, Ma, Ng 2020). It is estimated that the global crisis caused by the_x000D_ pandemic will be much deeper and more permanent than the previous global financial crises_x000D_ (Oxford Economics, 2020)._x000D_ More importantly, the effects and duration of these shocks have led to a high degree_x000D_ of uncertainty in the economy (Ludvigson et al. 2020). Uncertainty is an important factor_x000D_ affecting economic activity through expectations. As a well-known fact, uncertainty decreases_x000D_ both consumption and investments (Bloom 2009). The extreme uncertainty caused by this_x000D_ outbreak has caused excessive volatile commodity and financial markets. From firms’_x000D_ perspective, it is not clear how long the outbreak will last and whether supply chains can be_x000D_ restored or not._x000D_ In addition, household income decreased directly as a result of the slowing economic_x000D_ activity, and the uncertainty created by the outbreak causes individuals to reduce their_x000D_ spending. Thus, it is important to measure the level of uncertainty with a sensitive indicator._x000D_ With this project, we create sectoral based (service, retail and construction) and general_x000D_ uncertainty indices (economic and real). These indices show a sudden increase during the key_x000D_ political and economic events in Turkey. In other words, the created indices can accurately_x000D_ measure the uncertainty increases that significantly affect the real activity._x000D_ In the second part of the project, we analyze the impact of the Covid-19 pandemic on_x000D_ the real economy through our uncertainty indices. We analyze and discuss the effect of_x000D_ uncertainty on total industrial production and production in each sector with structural vector_x000D_ auto regression (SVAR) models. The results show that an increase in uncertainty decreases_x000D_ real activity. The results empirically support the theoretical argument that uncertainty will slow_x000D_ down the economy. The uncertainty created by Covid-19 caused the highest and sharpest_x000D_ increase in uncertainty level of all times and had a severe negative effect on real activity._x000D_ The impact of specific financial aid packages on different sectors can be predicted,_x000D_ thanks to the uncertainty indices created in our project. In addition, our indices can be used as_x000D_ an important indicator in the policy making. The sectoral and general uncertainty indices will_x000D_ also constitute an important resource for future projects and policies. To develop more detailed_x000D_ sectoral policies and to utilize Turkey's geopolitical advantages our uncertainty indices will be_x000D_ quite helpful policy tool.turinfo:eu-repo/semantics/openAccessCovid-19 Salgınının Ekonomik Etkisinin Sektörel Bazlı ve Genel Belirsizlik Endeksleriyle İncelenmesi ve Sektörel Acil Önlem ÖnerileriProject